Een aantal jaar geleden kopten de kranten: “eenzaamheid blijkt besmettelijk!”. En ja, dat is ook zo. Net als alle andere emoties overigens.
Eenzaamheid is besmettelijk
Totaal verdrongen door de aandacht voor Corona, maar goed beschouwd een even dringend en dodelijk probleem. Ga je om met vrolijke mensen, dan word je zelf ook vrolijker. Ga je veel om met mensen die zich eenzaam voelen, dan slaat dat over op jou. Het blijkt zelfs dat je die gevoelens op jouw beurt ook weer doorgeeft aan anderen in jouw netwerk. In die zin zou je dus prima kunnen spreken van een eenzaamheidsvirus.
Verminderde afweer
Ook in ander opzicht heeft het een relatie met elkaar. Eenzaamheid ondermijnt je afweersysteem op een heel geniepige manier. Je bent voortdurend in een staat van stress, iets wat sterk ondermijnend is voor je lichaam. Je denkvermogen wordt minder, waardoor je minder goede beslissingen neemt en minder goed kunt nadenken over je toekomst. Alles bij elkaar draagt dat weer niet bij aan je zelfvertrouwen. En was er nu maar iemand bij wie je je hart eens kon uitstorten…
Van iedereen, elke leeftijd
Een feit dat langzaamaan tot ons doordringt is dat eenzaamheid geen “oude mensen probleem” is. Het is ook een foute gedacht ‘dat ook jonge mensen er last van kunnen hebben’. Eenzaamheid is iets waar iedereen, van heel jong tot heel oud, mee te maken heeft. Iedereen wiens relaties plotseling te maken krijgen met een verandering, krijgt onherroepelijk te maken met gevoelens van eenzaamheid.
Dat is niet erg, als je maar weet wat je er aan kunt doen. En dat is nu vaak het probleem: heel veel mensen hebben geen idee. De zijn niet voorbereid, ze weten totaal niet wat ze kunnen doen om zich weer goed te voelen. Het trieste is dat je dat ook niet met een paar simpele tips kunt oplossen. Je moet het leren. Alleen, het ellendige is dat je dat moet leren voordat het een probleem wordt, want als eenzaamheid eenmaal in je hoofd zit, valt dat nauwelijks meer zonder hulp te veranderen.
Gelukkig kan er heel veel
Gelukkig kan eenzaamheid, ook als die al (heel) lang duurt, verdwijnen. Het begint met weten wat eenzaamheid precies is, waarom je het voelt en wat het voor jou betekent. Daarna kun je gaan zoeken naar een oplossing die bij jou past. Dat zij nogal wat stappen, mar deze website helpt je die te vinden.
Terug naar de start: eenzaamheid is besmettelijk
Omdat dat een feit is, valt het eenvoudig te snappen dat eenzaamheid niet op te lossen is door mensen die zich eenzaam voelen bij elkaar te zetten, in de hoop dat het probleem dan opeens verdwijnt, omdat ‘ze elkaar wel gaan vinden’. Lotgenotencontact kan dan wel het gevoel geven dat je niet de enige bent die er last van heeft, het biedt geen oplossing. Het is te vergelijken met een aanpak van gebroken benen door alle mensen met een gebroken been bij elkaar in een ruimte te zetten, in de hoop dat het dan vanzelf wel goed komt.
Eenzaamheid is echt besmettelijk, dus het is niet goed mensen die er last van hebben te laten bezoeken door vrijwilligers, zeker als die daar niet op zijn voorbereid. De hoop dat dat soort bezoekjes de eenzaamheid oplost is overigens op niets gebaseerd. Hoewel het afleiding kan geven en mensen het gevoel van aandacht kunnen waarderen, heeft het niets te maken met de aanpak van eenzaamheid.
Oplossing van eenzaamheid
Bijna twintig jaar hamer ik op de verspreiding van kennis over eenzaamheid, in de hoop dat daarmee mensen slimmere oplossingen kunnen vinden. Maar kennis alleen lost niets op. Goethe zei het al:
‘Kennis is niet genoeg, je moet het toepassen; willen is niet genoeg, je moet het doen’.
Daarom heb ik een systeem ontwikkeld waarmee je eenzaamheid, ook als dat al (veel) langer bestaat, en chronisch is geworden, kunt leren aanpakken, zodat je er voor de rest van je leven geen last meer van hoeft te hebben. Het is een cursus die het best tot zijn recht komt in een live groep, maar die ook online is te volgen.
Voor degenen die graag anderen helpen en ondersteunen is er de jaaropleiding, die je niet alleen alles leert over eenzaamheid, maar die je ook leert hoe je anderen optimaal helpt in de strijd tegen eenzaamheid. Manieren die rekening houden met de kenmerken van eenzaamheid, zodat je voorkomt dat dat ‘eenzaamheidsvirus’ verder wordt verspreid.
Jeannette Rijks is onafhankelijk onderzoeker, gespecialiseerd in eenzaamheid.
Zij ontwikkelde een werkzame methodiek voor mensen die langer last hebben van eenzaamheid.
In haar bedrijf, Faktor5, kun je een opleiding volgen tot Voorlichter eenzaamheid en Specialist Eenzaamheid.
