Je wilt weten hoe je eenzaamheid herkent bij iemand anders. Kijk maar eens naar deze voorbeelden en leer eenzaamheid bliksemsnel herkennen.
Maak kennis met meneer Van Gunsteren
Hij woont zoals hij al 30 jaar lang doet, in zijn eentje in het kleine huisje vlak buiten het dorp waar hij zijn hele leven heeft gewoond. Zijn vrouw is al 20 jaar geleden overleden. Hij heeft nog twee zusters en een oudere broer. De broer verblijft in een verpleeghuis. De twee zusters wonen vlak in de buurt. Elke zondag komen ze op bezoek bij meneer Van Gunsteren. Ze komen samen, in het vijfenveertigkilometer wagentje van de jongste. Ze drinken wat, babbelen over vroeger, eten van wat meneer van Gunsteren zelf heeft gekookt en voor donker zijn de zusters alweer hoog en breed thuis.
Tuin
Meneer van Gunsteren heeft nog een piepklein stukje tuin waar hij boontjes en aardbeien heeft staan. Het grootste deel van de tuin, waar hij vroeger aardappels en prei had staan, is nu grasveld. ‘s Zomers komt om de paar weken een buurjongen het gras maaien. Eens in de week gaat meneer van Gunsteren met het busje mee voor een kop koffie en een praatje. Hij vindt het prima zo “ik heb genoeg aanspraak, ik heb altijd gehouden van de rust van dit dorp. Nadat mijn vrouw is overleden heb ik een paar verschillende hobby’s geprobeerd. De laatste jaren willen mijn handen niet meer zo erg. Maar ik zorg dat ik elke dag een wandelingetje maken en ik doe mijn oefeningen. Zo blijf ik fit.”
Eenzaam?
Wie denkt dat meneer van Gunsteren een beklagenswaardig schepsel is die lijdt onder eenzaamheid kan gelijk hebben. Maar je kan er ook volstrekt naast zitten. Misschien loopt deze man al jaren met zijn ziel onder zijn arm. Misschien voelt hij zich al jaren eenzaam. Misschien zou hij verontwaardigd zijn of je uitlachen als je zoiets zou suggereren.
Want misschien is meneer Van Gunsteren helemaal gelukkig met het leven. Misschien zijn die paar bezoekjes van zijn zusters en een keer in de week een rondje in het dorp precies waar hij behoefte aan heeft. Misschien ook niet… Dat weet je pas als je het hem vraagt. Maar waarom zou je meneer Van Gunsteren in vredesnaam vragen of hij zich eenzaam voelt?
Dat doe je aleen als je zo iemand iets te bieden hebt. Anders ben je alleen maar zout in de wond aan het strooien.
Eenzaamheid herkennen, waarom zou je?
Als je in de gelukkige omstandigheid bent dat je iets achter de hand hebt om te helpen bij eenzaamheid, zou je kunnen overwegen op zoek te gaan naar mensen die jij zou kunnen helpen. Maar een beetje raar is dat wel. Alsof de tandarts langs de deuren gaat met de vraag: ‘zijn er hier nog gaatjes te vullen?’
Eenzaamheid herkennen is vooral van belang voor degene die er last van heeft. Om te zorgen dat die persoon goede, passende hulp krijgt. Het begint met bewustwording. Vraag je dus af wat je doel is. En verdiep je in wat werkt bij eenzaamheid, voor je in de hulpstand schiet. Zo voorkom je teleurstelling bij jezelf en bij je cliënt.
Emoties
Psychologen hebben het al lang onderzocht: welke emoties herkennen we bij anderen en is dat over de hele wereld hetzelfde? Het blijkt dat onze basis emoties: angst, blijdschap, woede en verdriet zonder meer in alle culturen worden herkend. Toch is eenzaamheid ook een basisemotie, maar gek genoeg staat die niet in het rijtje van onderzochte emoties. We kunnen eenzaamheid dan ook niet herkennen in de gezichten van andere mensen.
De enige manier om er achter te komen of iemand zich eenzaam voelt, is het gesprek aan te gaan en er naar te vragen. Dat valt niet mee. De meesten van ons vinden dat niet een prettige taak. Toch kan het zijn dat je door erover te praten iemand kunt aansporen om een stap te doen naar een fijner leven. Dat is een mooi cadeau.
Moet je voor je werk gesprekken over eenzaamheide voeren, leer dan meteen de CPPC methode, daar heb je enorm plezier van in je werk. Eenzaamheid herkennen wordt dan kinderspel: enkele eenvoudige respectvolle vragen zetten de deur open naar goede hulp.
