Zomereenzaamheid – de uitdaging

Zomereenzaamheid - beeld Langll via Pixabay

Zomereenzaamheid: Waarom afleiding niet de oplossing is voor eenzaamheid

De zomer… vrolijkheid, plezier en leuke bijeenkomsten. Lekker met vakantie of juist samen in het zwembad… Voor veel mensen kan dit seizoen echter een tijd van diepe eenzaamheid zijn, ook wel “zomereenzaamheid” genoemd. 

Zomereenzaamheid wil zeggen dat je je geïsoleerd en ellendig voelt tijdens de zomermaanden. Logisch. Allerlei activiteiten stoppen tijdens de zomermaanden, het is stiller dan normaal en als het een beetje tegenzit zie je geen mens. Gebrek aan sociale interactie en verveling maken dat je je eenzaam voelt. 

Alle leeftijden

Mocht je denken dat dat alleen geldt voor senioren die hun wekelijkse gang naar het buurthuis missen, dan zit je fout. Het gaat ook op voor de schooljeugd, die vriendjes zien verdwijnen naar vakantiebestemmingen terwijl ze zelf met hun ziel onder de arm lopen. Die alleenstaande jonge vrouw, die geen idee heeft wat ze in vredesnaam met haar vakantiedagen moet doen, of die man die hier als expat zit en ook allerlei clubs ziet stoppen gedurende de zomermaanden. 

Afleiding is geen oplossing

Hoewel velen misschien afleiding zoeken om deze leegte te verlichten, is het cruciaal om te erkennen dat afleiding geen oplossing is voor eenzaamheid. In dit artikel verdiepen we ons in de complexiteit van zomereenzaamheid en onderzoeken we waarom oprechte verbinding, in plaats van louter afleiding, de sleutel is om deze seizoensgebonden eenzaamheid te overwinnen.

Zomereenzaamheid snappen

Eenzaamheid is een fenomeen dat zich kenmerkt door het paradoxale gevoel alleen te zijn te midden van de overvloed aan mensen. Nooit in de geschiedenis van de mensheid zijn er zo veel mensen aanwezig geweest op aarde, en toch zijn we eenzamer dan ooit. Eenzaamheid is van mensen die alleen wonen en hunkeren naar meer contact. Maar net zo goed van mensen die samenwonen en meer willen dan hun partner of van hun partner. 

Contrast

Eenzaamheid is ook van mensen die net een verandering in hun leven hebben gehad. Het wordt ervaren door mensen die fysiek aanwezig zijn op bijeenkomsten, aan stranden of op feesten, maar zich emotioneel afstandelijk voelen. Het contrast tussen extern genot en interne leegte versterkt het gevoel van isolement, wat vaak leidt tot een diep verlangen naar zinvolle verbindingen.

Uniek persoonlijk

Eenzaamheid is een unieke persoonlijke ervaring, die altijd wordt getriggerd door een verstoring van normale patronen van relaties. Gaan in de zomer allerlei mensen weg waar je normaal gesproken af en toe contact mee hebt? Dat is een verstoring van je patronen in relaties en dat kan je behoorlijk eenzaam doen voelen. Op zich is dat dus normaal en geen reden om je vreselijk ongerust te maken. Beroerder is het als je al die tijd afleiding hebt gevonden in die activiteiten, maar geen echte relaties hebt die je eigenlijk zou willen. 

De verleiding van afleiding:

Wanneer je geconfronteerd wordt met eenzaamheid, is het normaal om tijdelijke verlichting te zoeken door middel van afleiding. Dat lukt heel goed als alles zijn gangetje gaat. Als de clubs en scholen open zijn. als je naar je werk kun tof naar het buurthuis. In de zomer heb je dan pech als je normale afleiding weg is. Je zou afleiding kunnen vinden in sociale media, binge-watching of in een intieme verhouding met de fles. 

Hoewel deze activiteiten een tijdelijke ontsnapping kunnen bieden, pakken ze de onderliggende oorzaken van eenzaamheid niet aan. Afleiding verdooft de pijn slechts tijdelijk zonder de behoefte aan authentieke menselijke verbinding aan te pakken. Dat geldt het hele jaar, maar wordt extra sterk gevoeld met de feestdagen in de winter en in de stilte van de zomer, als je een kanon kunt afsteken in de straat zonder iemand te raken. 

De illusie van verbinding

In een steeds digitaler wordende wereld is het gemakkelijk om online interacties te verwarren met echte connecties. Sociale mediaplatforms bieden een virtueel gemeenschapsgevoel, waar opgepoetste berichten en gefilterde afbeeldingen de illusie kunnen wekken ergens bij te horen. Het is echter cruciaal om te erkennen dat deze interacties vaak de diepte en intimiteit missen die echte verbindingen bieden. Je hebt dat echte contact nu eenmaal nodig voor een gezond leven. 

Het belang van authentieke verbinding

Om zomereenzaamheid tegen te gaan, moeten we erkennen dat echte verbinding kwetsbaarheid en zinvolle betrokkenheid vereist. In plaats van afleiding te zoeken, is het essentieel om kwaliteit boven kwantiteit te stellen in onze relaties. Vaak gaan we totaal onbewust van wat we doen allerlei relaties aan.

Deelnemen aan activiteiten die diepere verbindingen bevorderen, zoals gedeelde hobby’s, vrijwilligerswerk of lid worden van clubs, kan zinvolle interacties vergemakkelijken en duurzame banden smeden. Maar belangrijker nog is het om gedeelde waarden te hebben. Zinvolle gesprekken en emotionele steun zijn veel beter om gevoelens van eenzaamheid te bestrijden dan vluchtige afleidingen. 

Chronisch eenzaam

Maar… dat is allemaal mooi voor mensen die zich niet eenzaam voelen. Wie zich al langer eenzaam voelt heeft niet zonder meer die mogelijkheden. Mensen die afhankelijk zijn van anderen voor hun dagelijkse behoeften zijn dat vaak ook als het gaat om de behoefte aan relaties. Die mensen zijn in de zomer vaak de klos. Maar zij niet alleen. Wie zich al langer eenzaam voelt – en het maak niet uit of je piepjong of stokoud bent – zal niet zonder meer leuke relaties kunnen aangaan. Die heeft daar hulp bij nodig. 

Zelfreflectie en persoonlijke groei

Als de zomerstop van allerlei activiteiten zich aandient kan dat een aanzet zijn om stil te staan bij de diepere reden dat je je zo eenzaam voelt. Is dat echt die koffie op de dinsdagmiddag? Of mis je eigenlijk echte relaties, en weet je niet hoe je die kunt krijgen? Dan kan die zomereenzaamheid een oproep zijn, een signaal om in actie te komen. Een kans op persoonlijke groei. Je eenzaamheid serieus aanpakken. Er zijn gelukkig steeds meer mensen goed opgeleid om daarbij te helpen. Dat is echt nodig, want zelf kom je er niet zo gauw weer uit als je eenmaal last hebt van eenzaamheid. 

Inclusieve gemeenschappen creëren

Om zomereenzaamheid te bestrijden, moeten we werken aan het bouwen van een wereld die prioriteit geeft aan menselijke verbondenheid. Dat begint bij leren te begrijpen hoe belangrijk relaties zijn, wat eenzaamheid is, leren hoe je verbinding aangaat en hoe je gelukkig wordt van omgang met anderen. Zodat je niet wordt overvallen door de stilte van de zomer. Maar ook moeten we als gemeenschap meer aandacht hebben voor hoe we vorm geven aan relaties. Dat gaat echt veel verder dan het ‘s zomers openhouden van het buurthuis. (Wat op zich al een heel goede stap zou zijn!). 

Relaties zijn de sleutel

Als we willen dat er een oplossing komt voor het immense probleem van eenzaamheid, dan moeten we met zijn allen leren hoe je gezonde relaties aangaat en hoe je die houdt. Dat begint bij ouders, die het hun kinderen moeten leren. Dat moet op consultatiebureaus, bij kinderdagverblijven, bij de BSO, op scholen en overal waar kinderen een deel van hun opvoeding opdoen. Want in het maken en houden van relaties zijn we eerlijk gezegd buitengewoon slecht.

Het kan wél

Als we dat geleerd hebben worden we niet meer overvallen door zomereenzaamheid. Dan weten we dat een beetje eenzaamheid erbij hoort, af en toe. In de zomer. Of tijdens de feestdagen. Of op de verjaardag van je ex, als je kinderen bij hem zijn. Dan weten we wat we kunnen doen om ons niet meer zo eenzaam te voelen.

Doordat we goede relaties hebben met mensen waar we bij terecht kunnen of het ons nu goed gaat of slecht. En wie zich lekker in het eigen vel voelt, kan makkelijk kaf en toe eens bij iemand op bezoek die zelf niet in staat is om erop uit te gaan om mensen te zien. Het kan wel.

Afleiding is soms wel degelijk fijn

Als je eigenlijk best goede relaties hebt, maar in de zomer alles zo’n beetje stil valt, dan is het fijn als je afleiding hebt. Tot iedereen er weer is. Als afleiding maar geen oplossing in de weg staat.

Fijne zomer!

Picture of Jeannette Rijks

Jeannette Rijks

Jeannette Rijks is pionier in de aanpak van eenzaamheid. Zij ontwikkelde een zeer succesvolle methodiek voor de aanpak van langdurige eenzaamheid, die op TV te zien is geweest. Ook schreef zij boeken over eenzaamheid en maakte zij de online eenzaamheidstest waarmee iedereen anoniem de eigen eenzaamheid kan meten. Met haar trainingsbedrijf, Faktor5, verzorgt zij deskundigheidsbevordering voor professionals. Want, zoals ze zelf zegt:’het kan wél!’.

Meer lezen?

Joinus – jongeren en eenzaamheid

Eenzaamheid onder jongeren is een serieus probleem dat vaak over het hoofd wordt gezien. De gevolgen kunnen verstrekkend zijn. Gelukkig biedt een organisatie zoals JoinUs een broodnodige oplossing.

Lees verder »

Sponsored content