Oud en eenzaam?

Oud worden hoeft zeker niet te betekenen dat het leven eenzaam wordt. Oud en eenzaam horen zeker niet bij elkaar. Een mythe doorgeprikt.

De duvel is oud!

De duvel is oud is een bejaarde uitdrukking, die aangeeft dat je een oudere niet moet beledigen door hem oud te noemen! Maar toch, wat is oud? Vroeger was je oud als je vijftig was, Na de tweede wereldoorlog werden veel mensen niet ouder dan de vijfenzestig waarop ze hun pensioen kregen, tegenwoordig vinden we het heel normaal dat we minstens tachtig worden.

Dat die hogere leeftijd met meer chronische aandoeningen gepaard gaat is niet verwonderlijk, het zijn veel aandoeningen die goed met medicijnen onder controle te houden zijn en dat is precies de reden dat we het zo lang uithouden.

Want er is geen medicijn…

Oud en eenzaam horen niet bij elkaar. Het is een mythe en een heel hardnekkige. Zeker is het zo dat met het toenemen van ongemakken het lastiger wordt contacten te onderhouden. Maar zo vreselijk veel contacten hebben we nou ook weer niet nodig om gelukkig te zijn. Het gaat om de kwaliteit, niet de hoeveelheid.

Wel waar is dat er verliezen optreden. Het is niet anders. Maar wie het leven al een halve eeuw of meer heeft geleefd, heeft dat soort verliezen al een paar keer ervaren en laat zich er iets minder door uit het lood slaan. Maar voor de meeste mensen is eenzaamheid niet iets wat op het dagelijks menu staat. Dat is echt een mythe. Kijk voor de cijfers hier. Hier is goed te zien dat eenzaamheid inderdaad wat toeneemt met de ouderdom, maar dat die cijfers niet echt veel hoger zijn dan op andere leeftijden.

Afscheid nemen

Ouder worden is nu eenmaal afscheid nemen. Er is het afscheid van leeftijdgenoten, afscheid van een deel van het leven. Afscheid van mogelijkheden. Die raftvakantie, dat is er niet van gekomen, dus geen River Wild in de zoete herinnering. En dat gaat niet meer gebeuren ook. Dat brengt verdriet met zich mee, en gemis. Geen wonder dat het soms allemaal wat somber lijkt. Bejaard…

Toch is er niets nieuws onder de zon. Het hele leven is een serie periodes van afscheid nemen. Van je jeugd, van de vriendjes uit je straat, van je eerste liefde misschien. Van je eerste baan, je collega die gaat emigreren… Alleen… toen stond er achter elk afscheid weer een andere periode te wachten. En is dat werkelijk zo anders dan nu? De dagen die nog komen kunnen nog heel wat geluk brengen. Misschien, zo nodig, met een beetje hulp.

Er is wel een medicijn

Niet alles in het leven is op te lossen. Maar heel veel eenzaamheid ontstaat net door de leeftijd, maar omdat mensen niet de competenties hebben om het zelf op te lossen. Ze hebben gewoon nooit geleerd hoe je dat doet. En als eenzaamheid ze dan overvalt (en dat doet het gegarandeerd in je leven), dan staan ze met lege handen. Vaak wachten ze af tot het vanzelf overgaat. Of tot ze geholpen worden. Meestal leidt dat tot chronische eenzaamheid. Niet veroorzaakt door ouderdom, maar door gebrek aan kennis.

Ieder afscheid, al is het nog zo pijnlijk, is onvermijdelijk ook weer een nieuw begin. Wie alleen de blik houdt op wat er is verloren, zal zonder twijfel verdrietig zijn. Wie de goede dingen weet te herinneren en kan genieten van de nieuwe periode, is een gelukkig mens. Eenzaamheid is een onvermijdelijk deel van het leven. Oud worden hoeft zeker niet te betekenen dat het leven eenzaam wordt.

Na een verandering in het leven is het volkomen normaal je eenzaam te voelen. Maar dat moet niet blijven duren. Dan loop je het risico te verzanden in een permanent gevoel van eenzaamheid en dat is erg ongezond. Wanneer moet je nu iets doen? Wat is nog normaal? En wat moet je dan doen? Die bingo? Dat koffie-uurtje? Word u al depressief bij de gedachte?

Herkent u dat? Dan hebt u helemaal gelijk. Het gaat niet om contact zonder meer. het gaat om de juiste contacten. De kunst is dan om mensen te vinden zoals uzelf. Kom uit uw schulp en laat u zien. Toon uzelf, zodat anderen kunnen zien dat u leuk bent om mee om te gaan. Wees gerust selectief. Je hoeft echt niet met iedereen leuk op te schieten omdat je boven de zestig bent.

Neuroplasticiteit

Ons brein is een wonder. We maken nieuwe onderdelen aan en zorgen dat die met elkaar samenwerken en dat allemaal zonder dat we iets van merken. Helaas gebeurt het omgekeerde ook. Als we ons eenzaam voelen gaat ons brein achteruit. Gelukkig kunnen we die neuroplasticiteit gebruiken. mar dan moeten we er wel bewust mee bezig zijn. Nieuwe hersendelen en verbindingen komen niet uit de lucht vallen, je moet er wat voor doen. In actie komen.

Voor ouderen en mensen die door omstandigheden geïsoleerd zijn wordt heel veel georganiseerd. Probeer het eens. Maar zoek wel geestverwanten. Beschouw het als een uitdaging op uw leeftijd nog iets te ondernemen wat u blij maakt. En als u echt niet mee wilt doen met wat een ander organiseert, neem dan zelf initiatief. Bedenk zelf iets, organiseer iets anders, iets nieuws. U bent oud. U bent toch niet uitgerangeerd!

Beweeg!

Zolang u niet werkelijk hulpbehoevend bent zul u het alleen moeten rooien. Dat is niet erg, als je maar weet hoe je het moet doen. We leven in een wereld zonder de verbanden en de steun die ooit zo vanzelfsprekend leken. Vereniging, buurt, familie, kerk, ze zijn verdwenen of losser geworden. Deze wereld stelt andere eisen aan ons. Deze tijd vraagt om nieuwe vaardigheden. Niet moeilijker, maar wel anders.

Zorg voor uzelf. Beweeg, kom in actie, vraag zo nodig hulp. Leer met computers om te gaan, net zoals u vroeger leerde met de telefoon om te gaan. Of trek met iemand op die dat kan. Maak gebruik van de mogelijkheden die er zijn. Volg het stappenplan.

Kluizenaarschap opheffen

Er kan iets anders aan de hand zijn. Veel mensen die last hebben van eenzaamheid isoleren zich. Als eenzaamheid altijd al een zwak punt van u is geweest, wordt het er niet beter op als u ouder wordt. Het is dan verstandig om contact op te nemen met een psycholoog. Bespreek wat u dwars zit. Wees open. Grote kans dat u straks met een beter gevoel het leven aan kunt. U bent niet te oud voor therapie. Of voor hulp van een specialist eenzaamheid.

Weten wat voor u de beste aanpak van eenzaamheid is? Doe de zelftest.