Wie kan eenzaamheid aanpakken?
Wat eenzaamheid is, dat dringt nu toch wel langzaamaan tot iedereen door: wat je voelt als je relaties zijn verbroken, of als je gewoon niet de relaties hebt waar je gelukkig van wordt. Je kunt oeverloos doordenken over soorten eenzaamheid, en sommige mensen doen dat. Je kunt ook bedenken dat er goed beschouwd maar één soort eenzaamheid is, en dat is dat tekort dat je voelt in je lijf.
Tekort
Dat tekort geeft je een signaal, om je erop te wijzen dat je in actie moet komen. Die actie moet erop gericht zijn om in verbinding te komen met mensen die bij jou passen en waar jij bij past. En daar zit een probleem. Want niet altijd ben je daar toe in staat.
Groot verlies
Als je net je partner verloren hebt is het niet reëel te verwachten dat je dat verlies snel kunt opvangen met een nieuwe relatie. Laat staan dat je dat zou willen. Wel wil je dat die pijn weggaat. Helaas levert het leven ons af en toe streken waar we niet aan kunnen ontkomen: rouw en verlies overkomen je en daar is weinig anders aan te doen dan het te ondergaan.
Andere oorzaak
Als jouw eenzaamheid blijft bestaan, omdat je met de beste wil van de wereld niet zou weten waar je ‘jouw mensen’ kunt vinden, of hoe je ze zou kunnen benaderen, of als je te bang bent om dat te doen, of je bent niet in de gelegenheid, dan zit je in de problemen. Eenzaamheid gaat namelijk niet vanzelf over. Dus dan blijft dat seintje maar dreinen van binnen. Dat heeft enorme gevolgen voor je gezondheid, maar daar gaat het in dit artikel niet over. Wil je dat weten, lees dan hier verder.
Je bent jezelf niet
Het nare is dat eenzaamheid die langer duurt, zo’n invloed op je heeft dat je eigenlijk niet meer goed jezelf bent. Je wordt wat banger, wat achterdochtiger, wat meer teruggetrokken… allemaal zaken die het leggen van contacten niet bevorderen. Anders gezegd: jij bent niet de beste persoon om je eenzaamheid aan te pakken. Al zou je dat wel moeten doen.
Het grootste probleem
Dat is het allergrootste probleem bij de aanpak van eenzaamheid: degene die verantwoordelijk is voor het eigen leven is de persoon zelf, en die is nou juist door hersenveranderingen niet goed in staat hulp in te roepen.
Nogmaals, wie pakt eenzaamheid aan?
Het antwoord zou dus eigenlijk moeten zijn: de persoon die zich eenzaam voelt. Net zoals je zelf naar de winkel gaat als je toiletpapier nodig hebt, of naar de eerste hulp als je je pols hebt gebroken. Het ligt zo voor de hand, dat we over het hoofd zien dat je soms niet kunt doen wat goed voor je is.
Zo veel mensen eenzaam
De cijfers over eenzaamheid zijn zo krankzinnig hoog dat veel mensen het niet geloven. Het was altijd al niet zo rooskleurig, maar sinds de corona maatregelen is het dramatisch toegenomen. Als het maar tijdelijk zou zijn, was er niet zo veel aan de hand. Maar wie zich een aantal maanden eenzaam voelt, komt in een kuil terecht van waaruit het lastig ontsnappen is. Minder zin om mensen te ontmoeten, weinig vertrouwen in de toekomst, in de war, het hoort er allemaal bij.
Cijfers
Dit zijn de cijfers van voor corona zoals die in een figuur worden samengevat door het RIVM.
(Bron: www.volksgezondheidenzorg.info)
Maar let op!
Het figuur is misleidend. Je zou kunnen denken dat eenzaamheid vooral voorkomt bij zeer oude mensen, laagopgeleiden en weduwnaars. Niets is minder waar. Eenzaamheidkomt voor onder alle leeftijden en achtergronden, waarbij vooral jongeren rond de twintig de klos zijn. En je kunt je wel voorstellen dat alle toestanden rond corona er niet aan bijgedragen hebben dat te verbeteren.
De vraag blijft: wie kan eenzaamheid aanpakken?
Als zo ongeveer de helft van de bevolking zich eenzaam voelt, zijn dat dan niet ook de mensen die vanwege hun beroep geacht worden anderen te helpen? Om er maar eens een paar te noemen:
activiteitenbegeleider – adviseur/consultant – ambtenaar – beleidsmedewerker – bestuurder – casemanager – cliëntondersteuner – coach/begeleider – cliëntondersteuner – directeur docent – ervaringsdeskundige – gezinsbegeleider – jeugd of jongerenwerker – maatschappelijk werker – onderzoeker – opbouwwerker – ouderenwerker/ adviseur/ consulent – sociaal werker – teamleider/manager – wijkverpleegkundige – woonbegeleider – huisarts – POH-GGZ –psycholoog – psychotherapeut – counselor – mentor – studentenpsycholoog – vertrouwenspersoon – mediator – verzorgende – studieadviseur …
Moedeloos
Statistisch gezien hebben al deze mensen een stevige kans om zich te vaak en te lang eenzaam te voelen. Net als wij allemaal. En ook zij hebben last van de belemmerende gevolgen van eenzaamheid. Dus staan ook zij niet in de rij om hulp te vragen, omdat eenzaamheid je nu eenmaal vaak blokkeert in je gedrag. Je zou er moedeloos van worden. Maar als zij degenen zijn die anderen willen helpen, zullen zij degene zijn die de eerste stap moeten nemen. Misschien niet voor zichzelf, misschien vooral om te leren hoe je een ander helpt bij eenzaamheid. Om misschien uiteindelijk ook zichzelf te helpen.
Mensen maken ons leven
Of we ze nu dichtbij ons hebben of niet, of we ons ervan bewust zijn of niet, mensen maken ons leven. We hebben elkaar nodig om gezond en gelukkig te zijn. Het is daarom nodig om eenzaamheid aan te pakken, om relaties te krijgen die voor beide partijen goed en zinvol zijn. Als we zelf niet goed in staat zijn onze eenzaamheid aan te pakken, omdat ze ons verlamt, zijn we afhankelijk van mensen die ons daarbij kunnen helpen. De vraag is: ben jij iemand die hulp nodig heeft of kun jij iemand anders helpen?
Ga jij eenzaamheid aanpakken?
Ik zou natuurlijk gek zijn als ik je niet zou wijzen op de opleidingsmogelijkheden van Faktor5. Want dat is de plaats waar je terecht kunt voor uitstekende vaardigheden om echt effectief te helpen bij het aanpakken van eenzaamheid.
