Er niet bij horen voelt ellendig. Of je nou op het schoolplein aan de kant staat, of je collega’s gezellig ziet gaan lunchen met elkaar, of op een andere manier buitengesloten bent, je voelt je eenzaam.
Ringrijden, of beter gezegd: rinkrieen is een stuk springlevende Zeeuwse folklore. Iedereen mag er naar kijken. Meedoen is iets voor insiders. Mannen met namen als Jobse en Minderhoud, maar tegenwoordig ook steeds meer vrouwen, steken de ring, gezeten op een breed Zeeuws paard. Wat dat met eenzaamheid te maken heeft?
Nou, je hoort erbij of niet.
En daar zit de angel bij eenzaamheid.
Oorzaak van eenzaamheid
Je hoort ergens bij, of bij iemand, of niet. En hoor je erbij, dan voelt dat prima. Maar hoor je er niet bij, dan heb je pech. Want is er weinig zo triest en verdrietig als het gevoel er niet bij te horen. Maar toch is dat niet het hele verhaal.
Eenzaamheid is het gevoel dat je hebt als jouw verbinding met anderen niet goed is. Dat betekent dat eenzaamheid je vertelt dat jouw individuele behoefte aan verbinding met anderen, of met één ander, niet is zoals ie moet zijn om jou gezond en gelukkig te houden.
Oorzaak: ongezond patroon van verbondenheid
De oorzaak van eenzaamheid is altijd dezelfde: jouw patroon van verbonden zijn is ofwel verstoord door de een of andere omstandigheid, ofwel je hebt nooit een bevredigend patroon van verbondenheid met anderen gehad.
Dus hoewel de oorzaak altijd hetzelfde is (een verbroken patroon van verbinding) is de aanleiding soms heel klein. Soms zo klein dat je zelf niet door hebt dat het daar begon. Dat je je eenzaam voelt als je partner uit je leven is verdwenen, dat zal niemand verbazen. Maar dat je je eenzaam voelt als je tien kilo bent afgevallen, dat vinden mensen vreemd.
Identiteit en eenzaamheid
Alles wat jou als persoon verandert, maakt dat ook je verbindingen met anderen kan verschuiven. Dat kan zorgen voor verdieping van die relatie, maar het kan ook zorgen voor een breuk. Hoe dan ook zal er iets veranderen. Als je snapt hoe het werkt hoef je niet bang te zijn voor eenzaamheid.
Gevolgen van eenzaamheid
Eenzaamheid is een signaal van je lichaam dat jou aanzet tot het versterken van verbinding met anderen. Of dat nu oude contacten zijn , of nieuwe vriendschappen, het is tijd voor versteviging van jouw verbondenheid. Het signaal is te zien in je hersenen, waar hetzelfde gebied wordt geactiveerd als wanneer je fysieke pijn voelt. Slaag je er niet in de verbinding met anderen (weer) te vormen, dan zijn de gevolgen nogal ernstig.
Na al een aantal maanden eenzaamheid verander je als persoon. Je afweersysteem staat onder druk, waardoor je vatbaarder wordt voor ziektes. Je kunt minder goed nadenken en je kunt ook minder goed oordelen over hoe mensen over je denken. Dat knaagt aan je zelfvertrouwen. Dat maakt weer dat je angstiger wordt en achterdochtig. Ook tegenover hulpverlening.
Eenzaamheid heeft ernstige gevolgen, die je niet moet onderschatten. Die gevolgen maken dat het oplossen van eenzaamheid vraagt om inzet van degene om wie het gaat, en bijzondere deskundigheid van de hulpverlener. Vergelijk het met iemand die een gebroken been heeft: daar stuur je ook niet een goedbedoelende vrijwilliger op af, daarmee moet je naar een arts.
Eenzaamheid is goed te verhelpen, maar voor het oplossen van langdurige eenzaamheid is specifieke deskundigheid een vereiste.