Eenzaamheid verandert onze hersenen. Dat maakt dat we de interesse verliezen in de dingen die ons juist beter kunnen laten voelen. Daar moeten we wat aan doen.
Niet meer eenzaam in 2021
2020 was voor iedereen moeilijk en voor velen tragisch. Nu er gevaccineerd gaat worden geeft dat hoop op een terugkeer naar normaliteit – in elk geval voor wat betreft onze sociale contacten.
Terug naar normaal
Maanden van angst, verdriet en eenzaamheid kunnen echter gemakkelijk een spiraal van negativiteit creëren die moeilijk te doorbreken is. Dat komt omdat chronische stress en eenzaamheid de hersenen verandert. Dat maakt dat we de interesse verliezen in de dingen die ons juist beter kunnen laten voelen.
Niet meer eenzaam?
Om in 2021 van het leven te genieten, moeten we ons energieniveau terugkrijgen en onze sociale contacten. In sommige gevallen kan dat in eerste instantie betekenen dat je jezelf moet dwingen om dingen te doen waar je helemaal geen zin in hebt. Lukt dat niet, dan is het zinvol om met een professional te praten over hulp, of over therapie of medicatie.
Wil je van eenzaamheid af, dan zul je je hersenen in een goede richting moeten dirigeren. Om precies dat te doen wat nodig is om je gelukkig te laten voelen. Het kan zijn dat je door alle toestanden van het afgelopen jaar helemaal geen zin meer hebt om daar aan te beginnen. Als jij die neiging bij jezelf ontdekt, dan weet je dat je in de gevarenzone komt. Help jezelf met deze bewezen werkzame aanpak, om je energie terug te krijgen.
Help je brein
Om van eenzaamheid af te komen, volg je het stappenplan. Maar blijf niet te lang zelf tobben, kom in actie en vraag om hulp als je er niet zelf uitkomt. Om je hersenen te activeren, zodat je de nodige stappen kunt gaan zetten, zijn de volgende tips heel waardevol.
Hier zijn zes bewezen manieren om onze hersenen ten goede te veranderen.
1. Wees vriendelijk en behulpzaam
Vriendelijkheid, altruïsme en empathie kunnen de hersenen beïnvloeden. Dit geldt ook voor het helpen van anderen die onrecht zijn aangedaan.
Vrijwilligerswerk kan ook zin geven in het leven en geluk, gezondheid en welzijn bevorderen. Oudere volwassenen die regelmatig vrijwilligerswerk doen, vertonen een grotere tevredenheid met het leven en minder depressie en angst. Kortom, anderen gelukkig maken is een prima manier om jezelf gelukkig te maken.
2. Beweeg!
Lichaamsbeweging helpt je aan zowel een betere lichamelijke als geestelijke gezondheid, waaronder een verbeterde cardiovasculaire gezondheid en minder depressieve gevoelens. In de kindertijd wordt lichaamsbeweging geassocieerd met betere schoolprestaties, terwijl het betere cognitie en werkprestaties bij volwassenen bevordert. Bij oudere volwassenen houdt lichaamsbeweging de cognitieve prestaties in stand en biedt het veerkracht tegen neurodegeneratieve aandoeningen, zoals dementie.
Bovendien hebben onderzoeken aangetoond dat personen met een hogere conditie een groter hersenvolume hebben, wat wordt geassocieerd met betere cognitieve prestaties bij oudere volwassenen. Mensen die sporten, leven ook langer. Een van de allerbeste dingen die je kunt doen om je hersenen opnieuw op te starten, is naar buiten gaan en frisse lucht te krijgen tijdens een stevige wandeling, hardlopen of fietsen. Zorg ervoor dat je iets kiest dat je echt leuk vindt, om ervoor te zorgen dat je het blijft doen.
3. Eet gezond
Voeding kan de ontwikkeling en gezondheid van de hersenstructuur en -functie aanzienlijk beïnvloeden. Het biedt de juiste bouwstenen voor de hersenen om verbindingen tot stand te brengen en te onderhouden, wat cruciaal is voor verbeterde cognitie en academische prestaties. Eerder onderzoek heeft aangetoond dat een langdurig tekort aan voedingsstoffen kan leiden tot structurele en functionele schade aan de hersenen, terwijl een dieet van goede kwaliteit gerelateerd is aan een groter hersenvolume.
Denk er daarom aan om, ongeacht je leeftijd, een uitgebalanceerd dieet te volgen, inclusief fruit, groenten en granen.
4. Leer iets nieuws
Hersenen veranderen gedurende je hele leven, onder invloed van alle dingen die je doet. Nieuwe ervaringen, zoals het aanleren van nieuwe vaardigheden, kunnen zowel de hersenfunctie als de onderliggende hersenstructuur wijzigen. Er is bijvoorbeeld van jongleren aangetoond dat de witte stof (weefsel bestaande uit zenuwvezels) structuren in de hersenen versterkt die samenhangen met visueel-motorische prestaties.
Zo is ook aangetoond dat muzikanten meer grijze massa hebben in de delen van de hersenen die auditieve informatie verwerken. Iets nieuws leren, bijvoorbeeld een nieuwe taal, versterkt niet alleen je hersenen, het verhoogt ook je zelfvertrouwen!
5. Goed slapen
Slaap is een essentieel onderdeel van het menselijk leven, maar veel mensen begrijpen het verband tussen een goede gezondheid van de hersenen en het slaapproces niet. Tijdens de slaap reorganiseren en laden de hersenen zichzelf op en verwijderen ze giftige afvalproducten, wat helpt om de normale hersenfunctie te behouden.
Slaap is erg belangrijk om ervaringen om te zetten in ons langetermijngeheugen, om de cognitieve en emotionele functie te behouden en mentale vermoeidheid te verminderen. Door eenzaamheid wordt slaap verstoord. Veel mensen die zich eenzaam voelen, slapen slecht. Wie overdag gaat slapen, omdat je dan de eenzaamheid niet voelt, is zonder meer toe aan professionele hulp. Slapen lost het niet op!
6. Blijf sociaal verbonden
Eenzaamheid en sociaal isolement komen veel voor in alle leeftijden, geslachten en culturen – verder versterkt door de COVID-19-pandemie. Wetenschappelijk onderzoek heeft aangetoond dat sociaal isolement schadelijk is voor de fysieke, cognitieve en mentale gezondheid.
Een recente studie toonde aan dat er negatieve effecten waren van COVID-19-isolatie op emotionele cognitie, maar dat dit effect kleiner was bij degenen die tijdens lockdown verbonden bleven met anderen. Het ontwikkelen van sociale contacten en het verminderen van eenzaamheid wordt ook geassocieerd met een verminderd risico op sterfte en een reeks ziekten.
Daarom worden eenzaamheid en sociaal isolement in toenemende mate erkend als kritieke volksgezondheidsproblemen, die effectieve interventies vereisen. En sociale interactie wordt geassocieerd met positieve gevoelens en verhoogde activering in het beloningssysteem van de hersenen.
Niet meer eenzaam?
Houd in 2021 contact met familie en vrienden, maar verbreed ook je horizon en leg nieuwe contacten. Vraag zo nodig hulp! Niet meer eenzaam is een illusie. iedereen zal zich af en toe eenzaam voelen in het leven, het hoort er nu eenmaal bij. Maar last blijven houden van eenzaamheid is erg ongezond, daar moet je echt wat aan doen.
Laten we in 2021 het beste uit onszelf halen en anderen helpen hetzelfde te doen.
Deze tips zijn geïnspireerd door het artikel dat vandaag verscheen in neuroscience
