Anders zijn dan ‘de groep’, of dat nu is door hoogbegaafdheid of doordat je op een andere manier opvalt, kan je het gevoel geven buitengesloten te zijn. Je kunt ook feitelijk buitengesloten worden.
Anders dan anders
Ben jij hoogbegaafd? Je kijkt hier niet zonder reden. Je vermoedt dat het wel eens oorzaak van jouw eenzaamheid kan zijn. Je voelt je anders dan de meeste anderen. Dat klopt. Je hoort waarschijnlijk bij die 2 % van de totale bevolking die bij het uiterste eind van de intelligentietest zit. Je leert min of meer automatisch, terwijl anderen daar moeite voor moeten doen.
Misschien uit jouw hoogbegaafdheid zich anders. Misschien bij jij een van degenen die extreem creatief zijn. Of je bent een muzikaal genie. Je wordt niet altijd even goed begrepen. Kortom, je voelt je vaak een buitenstaander. Logisch, je bent ook anders dan de gemiddelde mens. Je denkt misschien te snel, je gaat te hard. Je bent iemand die door anderen soms als bedreigend wordt gezien. Of domweg niet begrepen wordt.
Iets doen aan eenzaamheid
Of het nu door je eigen idee over de situatie, door jouw eigen gevoel komt of door de houding van anderen, het effect is dat jij je eenzaam voelt. Gelukkig kun je daar wel degelijk wat aan doen.
Wat je precies zou kunnen doen hangt helemaal af van jouw behoeften. Er is nogal een verschil tussen iemand die als kind al eenzaam was en iemand die bij het verlies van de partner opeens wordt overvallen door eenzaamheid. Er is een groot verschil tussen behoefte hebben aan mensen door wie je begrepen wordt en met wie je kunt praten op jouw niveau en de behoefte een arm om je heen te voelen.
Uitgangspunt
Uitgangspunt is altijd: waar heb je behoefte aan. En dat is nou net lastig te weten, want daar zijn we niet in opgevoed en opgeleid. Hoogbegaafd of niet, als het je aan informatie ontbreekt kom je niet verder. Stap één is dan ook: leer meer over eenzaamheid en over wat het met je doet. Bepaal dan of je zelf in staat bent je leven te veranderen, of dat je er hulp bij nodig hebt.
Daar lokt een valkuil van hoogbegaafden: niet vertrouwen op de vakbekwaamheid van een ander, omdat de meeste mensen ‘beneden jouw maat’ zijn. Je zult op enig moment moeten vertrouwen op een ander. Net zoals je in de trein stapt in het vertrouwen dat je er heelhuids weer uit komt, zul je bij je zoektocht naar het oplossen van jouw eenzaamheid kunnen vertrouwen op de hulp ven een ander. Dat je iemand zoekt die ervoor is opgeleid is logisch.
Passende aanpak
Er is ook een enorm verschil in wat je kunt doen in welke situatie. De een heeft behoefte aan een paar goede coachende gesprekken, de ander kan niet zonder therapie verder. Zorg in elk geval dat je je oriënteert op wat eenzaamheid is. Zodat je de aanpak kunt kiezen die bij jou past.
Natuurlijk is het fijn om te kunnen praten op je eigen niveau. Als je zulke contacten hebt: geniet ervan, en waardeer ze! Ben je hoog-intelligent, dan is het fijn te kunnen communiceren met mensen die jou volgen en waarbij het klikt. Intelligentie is echter niet per se synoniem aan sympathie. Hoe je staat tegenover de belangrijke dingen in het leven, mat andere woorden: wat jouw waarden zijn, is een betere voorspeller van goed contact dan eenzelfde IQ.
Onder ons (lid van Mensa)
Je kunt overwegen lid te worden van Mensa. Je treft hier mensen van allerlei achtergronden. In één opzicht ben je dan ‘onder ons’: iedereen daar is hoogbegaafd. Zorg er voor dat je met mensen in contact komt die jouw waarden delen, die dezelfde dingen leuk vinden, en die je op het eerste gezicht aardig lijken, dan kom je een heel eind!
Ben je er klaar voor?
Hoe je ze vindt is natuurlijk de vraag, maar wat aan die vraag vooraf gaat is: ben jij er klaar voor? Want wie lang last heeft van eenzaamheid is niet de beste uitvoering van zichzelf. Wie zich onzeker voelt of ongelukkig, gaat echt geen leuke vrienden maken. Als je er niet klaar voor bent, vraag hulp.
Heb je langer last van eenzaamheid, misschien al van kinds af aan, doe er dan wat aan. Advies over wat in jouw situatie de verstandigste aanpak is? Zoek deskundige hulp. Hoogbegaafden hebben wel eens de neiging de deskundigheid van anderen niet voor vol aan te zien, omdat hun intelligentie minder is dan die van hen.
Ook al is die persoon niet hoogbegaafd, grote kans dat ze meer verstand hebben van wat je aan eenzaamheid kunt doen. De bakker hoeft ook niet hoogbegaafd te zijn, wel goed brood te bakken. Doe eens een stap in de richting van wat hulp. Het kan je leven veranderen.
Hoogbegaafd en eenzaam of zelfredzaam
Je zult je uiteindelijk moeten realiseren dat jij de intelligentie hebt om te begrijpen dat je je aan moet passen aan anderen, als je wilt worden geaccepteerd en gewaardeerd. En inderdaad, je vist in een kleinere vijver. Er zijn nu eenmaal veel minder mensen met extreme begaafdheid dan ‘gemiddelde mensen’.
Maar kom op zeg, al hoor je tot pakweg de 0,1 % van de meest briljante mensen van de bevolking, dan zijn er nog steeds zo’n dikke anderhalf duizend mensen in Nederland alleen al op jouw niveau. Goed, die zijn verspreid over alle volwassen generaties, maar toch, hoeveel mensen kun je nu helemaal kennen in je leven?
