Zijn singles vaker eenzaam? Lopen ze meer risico op eenzaamheid? Nee.
Happy single, een prima leven, goeie relaties, lekker in je vel? Of zijn singles vaker eenzaam? Het aantal single huishoudens in het Westen is de afgelopen 30 jaar verdubbeld. In Groot-Brittannië en de VS leeft één op de drie mensen alleen, in Nederland ongeveer één op de 6. Dat zijn 2,5 miljoen mensen. Jarenlang wordt in Nederland onderzoek gedaan naar hoe eenzaam mensen zich voelen in dit land. Met het toenemen van het aantal eengezins-huishoudens blijkt absoluut niet uit de cijfers dat er een groeiende eenzaamheid is in dit land.
Alleenstaand, is dat een risico?
Er is een verschil tussen je eenzaam voelen en alleen zijn. Je kunt je moederziel alleen voelen in een grote groep mensen. Je kunt je intens gelukkig voelen in je eentje. Toch loop je meer risico op langdurige eenzaamheid als je alleen leeft, dan wanneer je met meer mensen een huishouding vormt. In die zin is het wel zo dat singles een groter risico lopen zich eenzaam te voelen dan anderen. Het risico bestaat uit een aantal onderdelen.
Meer moeite
Wie alleen leeft zal meer moeten ondernemen om contact met anderen te hebben. Je zult dus iets meer moeite moeten doen. Zolang je daartoe in staat bent en het ook werkelijk doet is er niet zoveel aan de hand. Die contacten moeten jou dan wel opleveren wat je als mens nodig hebt. Het gaat niet alleen maar om vriendschappen, het gaat ook om intimiteit, seks, het delen van ervaringen. Als je niet voldoende onderneemt om aan je trekken te komen heb je een probleem.
Depressief
Een ander risico is dat je grote kans loopt in een vicieuze cirkel terecht komen. Persoonlijke problemen bespreken doe je makkelijker in een intieme relatie. Heb je zo’n relatie niet dan mis je een uitlaatklep. Je denkt dan misschien dat je depressief bent, terwijl je in wezen last hebt van eenzaamheid. Als je dan naar de dokter gaat met de klacht “ik voel me zo depri”, kom je absoluut niet dichter bij een oplossing. Eenzaamheid kan dan tot een stevig probleem uitgroeien.
Minder mogelijk
Ben je alleen en zit je in een lastige situatie? Een situatie waarin je er nauwelijks op uit kunt, je misschien geen werk hebt en geen zinvolle dagindeling? Dan zijn je mogelijkheden om contacten aan te gaan eenvoudigweg minder dan die van een ander. En hoewel eenzaamheid zeker niet altijd samenhangt met het hebben van een bepaald aantal contacten, moet je de mogelijkheid contacten aan te gaan natuurlijk wel hebben. Vooral voor de groeiende groep oudere singles is dat een punt van aandacht.
In elke gemeente zijn adviseurs werkzaam die je kunnen adviseren. Vraag er naar. Ook zijn er landelijke organisaties die opkomen voor de belangen van ouderen. Word lid. Ben je jong en single, overweeg dan een traject te volgen bij een coach om je te helpen jouw individuele plan van aanpak te maken om de relaties te vinden die je wenst. Overigens kun je dit op elke leeftijd doen, het is altijd zinvol.
Verbinding als je single bent
De verwachting is dat in 2025 in de meeste steden in Nederland en België de helft van de inwoners alleen leeft. Voor een groot deel bestaat deze groep uit ouderen. Deze groei is alleen mogelijk dankzij de materiële mogelijkheden die we hebben. Ze is bevorderd door wat ik dan nu maar noem het ‘oude’ individualisme, dat het idee opleverde dat je in je eentje beter af bent dan met anderen samen. Er zijn mensen genoeg die het alleen leven ophemelen en inderdaad kan het een fijn gevoel van onafhankelijkheid geven. Het kan heel prettig zijn dat als je je eigen rotzooi laat slingeren er dan niemand is die daar last van heeft. Of om precies te eten waar je zin in hebt. Met niemand rekening te hoeven houden. Maar we weten uit onderzoek dat alleen leven ongezond is[1], ongezonder zelfs nog dan je alleen maar eenzaam voelen. En dat is niet omdat er niemand is om je van de grond op te rapen als je in je fijne eigen flat gevallen bent. Er blijken andere dingen nodig te zijn in het leven dan alleen onafhankelijkheid. En vrijheid blijkt niet alleen blijheid op te leveren.
Eenzaamheid is, hoe je het ook wendt of keert, een gevolg van niet goed verbonden zijn met anderen. Maar eenzaamheid is een zo breed begrip dat het moeilijk is om zonder meer te stellen dat singles er meer mee te maken hebben dan anderen. Eenzaamheid is en blijft een individuele zaak. Dat betekent dat als je er last van hebt – of je nu single bent of niet – je op zoek moet naar de oplossing die in jouw situatie het beste is. Kom je er niet uit, zoek dan hulp van iemand die er verstand van heeft.
[1] Holt-Lunstad, J., Smith, T. B., Baker, M., Harris, T., & Stephenson, D. (2015). Loneliness and Social Isolation as Risk Factors for Mortality A Meta-Analytic Review. Perspectives on Psychological Science, 10(2), 227–237.
