Veel zorgmedewerkers herkennen het: eenzaamheid. Veel ouderen in de zorg spreken zich ook uit: ‘ik voel me eenzaam’. Wat dan?
Eenzaamheid in de ouderenzorg
Wie te maken heeft met verlies, of dat nu is verlies aan gezondheid, een partner, of verlies van perspectief -door ouderdom- , zal onherroepelijk te maken krijgen met eenzaamheid. Hoe iemand daarmee om gaat is afhankelijk van de eigen capaciteiten en ervaring, maar ook van de omstandigheden waarin iemand terecht komt. Elke verandering van levenspatroon betekent automatisch een verandering in relaties.
Oud en dus eenzaam?
Oud en eenzaam wordt vaak in één adem genoemd. Dat is allerminst terecht, maar het idee maakt voor velen het vooruitzicht van de ouderdom tot een dreigend toekomstbeeld. Uit onderzoek weten we juist dat voor de meeste mensen het leven plezieriger wordt naarmate ze ouder worden. En ja, dat geldt ook voor zeer oude mensen! Eenzaamheid is echter wel degelijk een realiteit waar velen mee te maken krijgen. De vraag is: kun je er iets aan doen of hoort het ‘erbij’. En als je er wat aan kunt doen, wat is dat dan?
Oud is niet afgeschreven
Gelukkig voor veel ouderen wordt steeds meer duidelijk dat het tot op zeer hoge leeftijd mogelijk is nieuwe dingen te leren. Ook te leren omgaan met eenzaamheid. Daarmee heeft iemand gereedschap in handen om de tegenslagen van het leven mee te hanteren. De grote vraag is wel: wanneer kan iemand nog veranderen en wanneer moet je als zorgverlener en als cliënt je neerleggen bij de situatie?
Kennis
Die vraag kun je pas beantwoorden als je weet hebt van wat eenzaamheid met je doet en hoe je het zou kunnen aanpakken. Omdat eenzaamheid de hele gezondheid ondermijnt is in de zorg noodzaak kennis te hebben van dit fenomeen en van de mogelijkheden die er zijn om eenzaamheid te verminderen en zo mogelijk te verhelpen.
Word deskundig
Voor vrijwilligers en professionals betrokken bij de dienstverlening aan ouderen is het goed dat zij leren hoe ze eenzaamheid bespreekbaar maken en welke tips en adviezen zij wel en welke ze juist niet moeten geven. Voor verzorgenden is het weer van belang dat zij weten welke factoren kunnen bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid. En er zijn gelukkig veel meer dingen mogelijk dan we over het algemeen denken.
Omdat er heel veel komt kijken bij het maken pakket aan maatregelen dat kan bijdragen aan het verminderen van eenzaamheid en omdat het erg afhangt van de lokale situatie welk dingen zinvol zijnen welke minder, is het goed als tenminste een persoon in de organisatie zich laat scholen.
Twijfel je of jouw kennis van voldoende niveau is? Doe dan nu deze vijf-minuten-test. Inclusief de juiste antwoorden!
