Het is een van de meeste gestelde vragen in de wereld van hulpverlening: ‘hoe zie ik dat iemand eenzaam is?’, ‘hoe stel ik een diagnose?’.
Eenzaamheid diagnosticeren, hoe doe je dat?
Waar moet je op letten, zijn er tekenen, hoe zie je het aan iemand, wat moet je bespreken…
Eigenlijk is het heel bijzonder dat deze vragen zo vaak gesteld worden. Want wat wil je met het antwoord doen? Waarom wil iemand dat weten? Het kan zijn dat veel hulpverleners verwachten dat ze eenzaamheid eenvoudig kunnen oplossen door mensen met andere mensen in contact te brengen. Als dat waar zou zijn zou het het wel handig zijn om te weten wie zich eenzaam voelt, zodat je precies weet wie je zou moeten benaderen. Dan zou je vervolgens mensen bij elkaar kunnen brengen en hopla, eenzaamheid aangepakt.
Verwachting bijstellen
Die verwachting is helaas fout. Je kunt niet aan iemand zien dat ie eenzaam is, en hulp bij eenzaamheid door mensen met elkaar in contact brengen is helaas meestal niet werkzaam. Je kunt niet zomaar aan iemand zien of hij zich eenzaam voelt of niet, ook niet als je een speciale bril op zet of extra goed kijkt. Ook is het nauwelijks mogelijk om mensen te helpen bij eenzaamheid door ze met andere mensen in contact brengen.
Zelfs als je zou kunnen zien of iemand eenzaam is, dan nog zou je dat eigenlijk weinig verder helpen. Want eenzaamheid op zich hoeft niet altijd een probleem te zijn en hulp bij eenzaamheid is iets wat je niet zo zonder meer kunt geven. Wetenschappelijk onderzoek komt keer op keer tot de bevinding dat het merendeel (sommige onderzoeken komen wel aan 90%) van alle aangeboden hulp bij eenzaamheid geen enkel effect heeft op eenzaamheid. Dat komt omdat veel mensen nog van de veronderstelling uitgaan dat ontmoetingen, bezoekjes of aandacht wel voldoende zullen zijn om eenzaamheid op te lossen en de meest hulp richt zich hierop.
Heel eenvoudig: vraag er naar
Er is eigenlijk maar een goede manier om een diagnose te stellen bij een ander als het gaat om eenzaamheid. Het is de meest simpele manier van allemaal. Je doet dat namelijk heel eenvoudig door het aan de ander te vragen. Maar veel mensen vinden het zelf moeilijk om over eenzaamheid te praten. Toch is dat probleem simpel op te lossen. Daarin kun je je oefenen.
De kans bestaat natuurlijk dat iemand geen eerlijk antwoord geeft. Maar ja, als iemand niet wil zeggen dat hij zich eenzaam voelt is het vrijwel niet mogelijk om zo iemand hulp te geven. Je zou het kunnen vergelijken met mensen die teveel drinken: zolang ze zelf niet zien dat het een probleem is en hulp vragen heeft het geen zin om hulp te bieden.
Diagnostiek onzin?
Als je dit zo leest zou je kunnen concluderen dat je het beter kunt laten zitten, die diagnose. Toch is dat niet zo. Eenzaamheid is een te groot probleem voor de gezondheid om het te negeren. Het is wel degelijk nodig om te leren hoe je eenzaamheid bespreekbaar kunt maken maar dat kan nooit los staan van de vraag of je voor die persoon dan ook een oplossing voorhanden hebt. Weet je er te weinig van, of zijn er geen oplossingen voor eenzaamheid waar je vertrouwen in hebt, dan kan het beter zijn om het onderwerp te laten rusten.
Wil je werkelijk helpen en een verschil maken in het leven van iemand wiens gezondheid wordt ondermijnd door eenzaamheid? Dan is het absoluut noodzakelijk dat je niet alleen leert hoe je een diagnose moet stellen, maar dat je ook leert welke vormen van hulpverlening kans maken in welke situatie.
Wil je er meer van weten neem dan contact op.
Voor een heel snelle diagnose, laat je cliënt deze test doen.
