Je eenzaam voelen na een overlijden, scheiding, verhuizing, huwelijk, geboorte van je eerste kindje is heel normaal. Maar het moet wel overgaan.
Eenzaamheid na overlijden
Wie een dierbare verliest heeft te maken met een afscheid dat kan voelen alsof er een stuk uit je hart wordt gerukt. Het voelt dan alsof jij de enige in de wereld bent die zo’n verpletterend verdriet heeft en dat niemand kan begrijpen waar je doorheen moet. Maar ieder mens heeft af en toe te maken met verlies, iedereen die liefheeft moet ervaren dat er ooit een einde komt aan de beschikbaarheid van de ander.
Niet iedereen heeft met dezelfde omstandigheden te maken. De een moet afscheid nemen van de partner waar jaren van lief en leed mee zijn gedeeld, maar die daarna met een ander heeft samengeleefd. De ander mag openlijk rouwen omdat het de partner was die de uitvaart regelde. Een kind verliezen, of dat nu een klein kind is of een volwassene, is misschien wel het meest verscheurende dat je kan overkomen. Niet aanwezig kunnen zijn bij het afscheid, bij de uitvaart, door ziekte bijvoorbeeld, maakt alles nog ingewikkelder. En dat is nog maar het begin.
Je normale (levens)patroon raakt verstoord
Na die uitvaart moet je op de een of andere manier weer gaan leven. Je leven is opeens compleet anders na zo’n ingrijpende gebeurtenis. Er verandert van alles in je omgeving, maar ook in je gevoelens, je gedachten, je contacten, je vriendschappen. Je zult merken dat alles anders voelt. Je mag van jezelf en van de mensen om je heen niet verwachten dat iedereen weet hoe je het best kan omgaan met die situatie. Het is zoeken.
Stadia van rouw
Er zijn veel theorieën bedacht die in de periode van rouw diverse stadia ontdekten. Zo is bijvoorbeeld de theorie van Kübler Ross, die vijf stadia van rouw herkende vrij algemeen bekend. De stadia zijn:
Ontkenning
In deze fase beschermt de persoon zich door de waarheid geheel af te wijzen. Dit gedrag geeft iemand de gelegenheid om de waarheid gedoseerd tot zich te laten komen. Aan het einde van deze fase gaat de persoon op zoek naar de feiten, de waarheid, de schuldige.
Protest (of boosheid)
De persoon protesteert tegen de verdrietige ervaring en heeft hierbij veel woede. Men kan gaan huilen en schreeuwen. Ook kan de woede jegens God worden geuit. Men kan soms flink vloeken. Vaak richt de woede zich ook (ten onrechte) tegen de brenger van het nieuws.
Onderhandelen en vechten
Als de achterblijver merkt dat protesteren en boosheid niet helpt kan men proberen het verlies te verwerken door zich doelen te stellen of beloften te doen. ‘Als ik nu maar… dan…’
Depressie
Als het verdriet niet langer te ontkennen is treedt vaak depressie op. De persoon voelt zich machteloos en sluit zich vaak af voor contact of gedraagt zich teruggetrokken.
Aanvaarding
Na verloop van tijd ziet de persoon in dat de waarheid niet te bestrijden is en accepteert hij het verdriet. Iemand die een geliefde heeft verloren, kan weer proberen nieuwe contacten te leggen en plannen te maken voor een leven zonder de geliefde.
Eenzaam na overlijden
Deze stadia maken het rouwproces overzichtelijk, maar helaas klopt het verhaal niet. Hoewel veel van de onderdelen herkenbaar zullen zijn, is er geen garantie dat ze in deze volgorde voorkomen, of zelfs maar dát ze voorkomen. Maar misschien nog wel veel verbluffender is dat eenzaamheid, een gevoel dat vrijwel iedereen ervaart na het overlijden van een dierbare, komt in dit overzicht totaal niet voor. Vrijwel iedereen die een dierbare verliest voelt zich eenzaam na overlijden van die ander.
Hoe je het ook doet, je moet door die periode heen om weer een leven op te bouwen waar je vrede mee hebt.
Patroon
Een nieuw patroon moet zich vormen in je leven. Die transitie heeft tijd nodig. Het is onmogelijk om aan te geven wat je het beste kunt doen om er doorheen te komen. Je moet daar zelf je weg in vinden. De een wil snel weer aan het werk, de ander kan dat met geen mogelijkheid opbrengen. De een lijkt na een paar weken weer als voorheen te functioneren, de ander loopt na een paar maanden nog met rode ogen rond.
Er zijn een paar dingen die je wel moet weten. Of je het nu wil of niet, je wordt iemand anders door wat er is gebeurd, onherroepelijk. Dat betekent dat je voor sommige vrienden niet meer de persoon bent die je was. Waarschijnlijk zijn zij ook op dit moment niet de mensen waar je behoefte aan hebt. Wes dus niet verbitterd over vriendschappen die veranderen, dit hoort er nu eenmaal bij. Je zult merken dat er wel degelijk mensen zijn die je trouw blijven om wie je bent.
Leunen
Ander ding is dat je niet te lang mag leunen op anderen. Je kunt het je misschien nu niet voorstellen, maar andere mensen hebben hun eigen verdriet en problemen, en ze kunnen dat van jou er misschien een tijdje bij hebben, maar niet blijvend. Leun je te lang op anderen, kom je steeds maar weer met je verdriet aanzetten, dan zullen ze je echt minder leuk vinden en het contact afbouwen. Natuurlijk heb je recht op je verdriet, en je hoeft niet te doen alsof alles rozengeur is, maar zij hebben ook recht op hun eigen leven.
Voel je je eenzaam na overlijden van een geliefde, dan is dat volkomen normaal. Maar je moet er wel wat aan doen. Onderhoud contacten, zorg ervoor dat je niet alleen over jouw verdriet praat maar ook over hoe het met hen gaat. Je eenzaamheid, als je daar al last van hebt, moet in de loop van het jaar minder worden. Door wat jij onderneemt, doordat je nieuwe dingen doet, andere mensen ontmoet, oude contacten aanhaalt.
Lukt dat je na 9 à 12 maanden nog niet, aarzel dan niet om hulp te vragen.