Mantelzorg en eenzaamheid, een bekende combinatie. Naar schatting zijn in Nederland 4 miljoen mantelzorgers actief. Net als ieder ander hebben zij met eenzaamheid te maken. Maar er zijn drie factoren die extra meetellen.
Wat is een mantelzorger?
Mantelzorger is een ruim begrip. Vaak wordt eronder verstaan: mensen die voor een hulpbehoevend familielid zorgen. Maar ook anderen kunnen taken op zich nemen die je onder mantelzorg kunt verstaan. Het gaat wel echt om zorg, niet om af en toe eens een bezoekje of een dienst.
Er zijn veel manieren waarop mensen voor een ander kunnen zorgen. De meeste mensen vinden mantelzorg heel dankbaar werk. Soms zwaar, soms minder zwaar. Soms doen mensen dit werk vrijwillig, maar soms ook door omstandigheden gedwongen. Vaak is het van beide een beetje.
Wat gebeurt er
Als je wereld krimpt door de zorg voor een ander, als je eigen behoeften niet meer aan bod komen, dan kan eenzaamheid een gevolg zijn. Het is goed in dat geval contact te zoeken met lotgenoten, mensen die ook mantelzorg geven. Zij weten uit ervaring wat het is. Begrip vinden voor je situatie is al een fijn gevoel. Maar dat is niet genoeg. Begrip is fijn, maar dat op zich geeft nog geen band.
Wij mensen hebben niet alleen eten en drinken nodig. We hebben ook anderen nodig om ons mee verbonden te voelen. Verbondenheid vinden bij elkaar is wat je nodig hebt om gezond te functioneren. Als je dus verbondenheid vind tin lotgenotencontact zul je daar meer plezier van ondervinden dan wanner je allean maar af en toe eens contact hebt.
De ander en jezelf
Soms is degene voor wie je zorgt niet meer de persoon die jij kende en met wie jij je verbonden voelde. Dat kan een intens gevoel van eenzaamheid geven. Accepteren dat het niet meer is zoals het was en dat het nooit meer zo zal worden kan een zware opgave zijn. Toch is dat nodig om je weer opnieuw met elkaar verbonden te voelen. Even uit de situatie stappen, even afstand nemen, even een beetje tijd voor jezelf, het kan allemaal helpen.
Zorg voor jezelf. Niemand is erbij gebaat als jij het niet meer aan kunt. En denk je nu: ‘ja, makkelijk praten, maar ik kan toch niet weg’… bedenk dan hoe het zou gaan als je er niet meer zou zijn. De praktische oplossing die er dan zonder twijfel komt, kun je ook nu invoeren.
Het kan zijn dat je wereld ongemerkt zo beperkt is geworden dat je niet weet wat je zou kunnen doen. Neem dan contact op met organisaties of groepen die je kunnen ondersteunen en de weg kunnen wijzen naar mogelijkheden waar je zelf niet aan gedacht hebt. Bij je gemeente weten ze waar je die kunt vinden. Geef niet te snel op. Kom op voor jezelf.
De ander
Degene voor wie je zorgt kan ook lijden onder de situatie, kan zich ook eenzaam voelen. Misschien wil hij of zij jou niet nog meer belasten door over de eigen zorgen te praten. Misschien is die ander ook zichzelf wel kwijt, waardoor eenzaamheid ontstaat. Het is goed om daar ook oog voor te hebben. Praat erover, al lost het niet direct iets op, het kan helpen om de dingen in perspectief te plaatsen, en wie weet, soms is er wel een lichtpuntje te vinden waar je niet niet verwachtte.
Er zijn dus drie factoren bij mantelzorg die extra kunnen zorgen voor eenzaamheid:
- Je bent als mantelzorger meer geïsoleerd en bent minder in de gelegenheid contacten te onderhouden
- Je relatie met degene voor wie je zorgt is anders dan voorheen, of aan het veranderen
- De ander kan ook last hebben van eenzaamheid, wat voor jou als mantelzorger weer meer zorg vraagt
Daarom: zorg voor jezelf! Mak gebruik van alle regelingen die er zijn om mantelzorgers te ondersteunen. Er zijn allerlei soorten van hulp en ondersteuning mogelijk. Informeer bij je gemeente en kijk hier voor meer uitgebreide informatie.
