Dr. Anja Machielse is filosoof en sociale wetenschapper. In haar onderzoek worden wetenschappelijke theorievorming en praktijk nadrukkelijk met elkaar verbonden.
Anja Machielse is gespecialiseerd in onderzoek naar sociaal isolement en andere vormen van sociale kwetsbaarheid.
Eenzaamheid is een verschijnsel dat bij het leven hoort, maar de ervaring van eenzaamheid is een subjectieve en individuele aangelegenheid. Eenzaamheid heeft te maken met het ontbreken van betekenisvolle relaties; niet het aantal relaties, maar de betekenis die iemand daaraan geeft, is van belang. Dat je een heleboel mensen kent, zegt niets over de kwaliteit van die relaties. Je kunt je eenzaam voelen ondanks een partner of een brede vriendenkring.
Situaties
Bepaalde situaties kunnen eenzaamheid in de hand werken. Ingrijpende gebeurtenissen, zoals het overlijden van een dierbare, een echtscheiding, gezondheidsproblemen, een verhuizing of werkloosheid, brengen eenzaamheidsgevoelens met zich mee. Ze impliceren het verlies van één belangrijke persoon of van sociale contacten in bredere zin. Maar ook positieve gebeurtenissen kunnen een gevoel van eenzaamheid oproepen; intense ervaringen, ook als ze positief zijn, wil je delen met mensen met wie je verbondenheid ervaart. Als zulke personen ontbreken, kun je je pijnlijk eenzaam voelen.
Dimensies van eenzaamheid
Verschijningsvormen van eenzaamheid die de laatste jaren veel aandacht krijgen, zijn sociale eenzaamheid en emotionele eenzaamheid; het gemis aan intimiteit of aan bredere sociale contacten. Veel minder aandacht is er voor de existentiële dimensie van eenzaamheid. Deze dimensie verwijst naar de fundamentele menselijke behoefte om verbonden te zijn met anderen: op momenten dat het leven ons toelacht, maar ook als het leven ons voor opgaven, vragen en moeilijkheden stelt die ontwrichtend zijn.
Vragen…
De vele betekenissen en verschijningsvormen maken eenzaamheid tot een lastig thema dat veel vragen oproept. Moeten we eenzaamheid bestrijden omdat het belemmerend en destructief is? En als we het willen aanpakken, hoe doen we dat dan? Zijn er ook positieve aspecten aan eenzaamheid en hoe kunnen we die benadrukken? Is het mogelijk om door te dringen in de eenzaamheid van een ander?”
Anja Machielse publiceerde over eenzaamheid en sociaal isolement, met name bij ouderen.